Jako że słońce już grzeje, pogoda jest coraz bardziej wiosenna, a średnia temperatur rośnie, uznaliśmy, że dobrym tematem na artykuł będzie kawa mrożona. Ostatnio pisaliśmy o kawie „parzonej na zimno”, czyli cold brew. Teraz pora przybliżyć Wam historię kawy w puszce.
Rynek kawowy w zasadzie od lat coraz bardziej zwraca się w kierunku tak zwanych napojów ready-to-drink (RTD). Chodzi tu o takie napoje, które są do wypicia od razu. Nic zresztą dziwnego – w dzisiejszym, zabieganym świecie przeciętny konsument na pierwszym miejscu stawia wygodę. W tym artykule opowiemy o tym, jak się to wszystko zaczęło i skąd właściwie pochodzi puszkowana kawa.


Gotowa do wypicia napoje kawowe w puszkach (RTD) od pewnego czasu cieszą się dużą popularnością na całym świecie. Tyczy się to również napojów na zimno i tych na bazie mleka.
Nie można jednak przeoczyć ostatniego gwałtownego wzrostu w szerszym segmencie RTD, który nie wykazuje oznak spowolnienia. Według danych z Fortune Business Insights, wartość światowego rynku kawy RTD wzrośnie powyżej 42 miliardów dolarów do 2027 roku.
Biorąc pod uwagę zróżnicowanie tego segmentu, ważne jest, aby przyjrzeć się jego historii. Wielu ekspertów branżowych uważa, że to właśnie japońska marka Ueshima Coffee Company (UCC) wynalazła kawę w puszce.
Od tamtej pory puszkowana kawa stała się niezwykle popularna w Japonii i innych krajach Azji Południowo-Wschodniej. Ostatnimi czasy rynek ten znacznie rozrósł się również w innych częściach świata.

Kiedy i gdzie wymyślono kawę w puszkach?
Proces konserwacji żywności i napojów w puszkach jest stosowany od wczesnego XIX wieku. W 1810 roku brytyjski kupiec Peter Durand opatentował używanie puszek z żelaza pokrytego cyną do dłuższego przechowywania żywności.
Ponad 100 lat później produkcja puszki na dużą skalę stała się bardziej powszechna. W 1935 roku amerykańscy producenci stworzyli pierwszą dostępną komercyjnie puszkę na piwo. Produkcja puszek na napoje gazowane rozpoczęła się niedługo potem.
Około 20 lat później producenci zaczęli używać więcej aluminium w swoich puszkach. Miało to dużo plusów. Puszki z aluminium były dużo lżejsze i tańsze w produkcji – ten metal był znacznie tańszy od innych metali. W rezultacie w 1959 roku wynaleziono pierwszą na świecie, całkowicie aluminiową puszkę na piwo z „łatwym otwarciem”. Ten wynalazek całkowicie zrewolucjonizował rynek napojów w puszkach.
Po wynalezieniu puszek na piwo i napoje gazowane, w 1969 roku UCC – japońska firma zajmująca się produkcją herbaty i kawy – wypuściła na rynek pierwszą kawę w puszce, która odniosła komercyjny sukces. Przed tym kilka innych marek wprowadziło puszkowane kawy w Japonii. Teoretycznie – pierwszą kawą w puszce na rynku był produkt marki Mira Coffee (1965 rok). Niestety, produkt nie cieszył się dużym powodzeniem, więc produkcja zakończyła się niedługo potem.
Uważa się, że Tadao Ueshima, założyciel UCC, zdecydował się na produkcję puszkowanej kawy, gdy pewnego dnia był zmuszony wziąć wcześniejszy pociąg, przez co nie zdążył wypić do końca swojej kawy i musiał ją wylać. W rezultacie Ueshima uwierzył, że istnieje bardziej wygodny sposób na picie kawy w podróży. Właśnie to doprowadziło do wynalezienia pierwszej na świecie puszkowanej kawy na bazie mleka: UCC Milk Coffee.
Firma UCC otrzymała nawet w 2018 roku wpis do Księgi Rekordów Guinnessa jako „najdłużej sprzedająca się marka puszkowanej kawy ready-to-drink”. Do tego czasu, firma UCC sprzedała ponad 15 miliardów puszek!

Dlaczego kawa w puszkach jest tak popularna w Japonii?
Japonia ma bogatą historię spożycia kawy. Pierwsze kawiarnie, zwane kissaten, powstały już pod koniec XIX wieku. Kissaten serwowały tylko czarną kawę lub herbatę, co jest zgodne z wszechobecnym japońskim minimalizmem.
Pod koniec XX wieku japoński rynek kawy zaczął coraz bardziej cenić wygodę. Objawiało się to tym, że konsumenci coraz częściej sięgali po szybkie, gotowe rozwiązania. Finalnie, ten trend mocno przyczynił się do ogromnej popularności kawy w puszkach. Po udanym wprowadzeniu UCC Milk Coffee pod koniec lat 60., inne marki również poszły tą drogą.
Jednym z najbardziej znanych przykładów była firma Pokka Coffee, która w 1973 roku sprzedawała swoje produkty w automatach, które podawały puszkowaną kawę zarówno na gorąco, jak i na zimno. Około dwóch lat później Coca-Cola Japan wprowadziła markę Georgia Coffee, która wciąż cieszy się dużą popularnością w Japonii.
Pod koniec lat 80. XX wieku na japońskim rynku kawy w puszkach pojawiło się wiele innych firm. Wśród nich byli również producenci piwa, tacy jak Asahi i Kirin Beverage oraz marka BOSS należąca do Suntory, która zatrudniła amerykańskiego aktora Tommy’ego Lee Jonesa jako ambasadora marki.

Ważna rola automatów z przekąskami
Puszkowana kawa była dostępna nie tylko w japońskich sklepach spożywczych i supermarketach, ale także w automatach z przekąskami. W bardziej zurbanizowanych obszarach XX wiecznej Japonii odnotowano duży wzrost populacji pracowników biurowych. Wśród tej licznej społeczności, kawa w puszce bardzo szybko stała się preferowanym sposobem spożywania kawy.
Kupowanie puszkowanej kawy z automatu oznaczało, że konsumenci nie musieli czekać w kolejce i mogli pić kawę w czasie dojazdu do pracy i z powrotem. Według danych z Japońskiego Stowarzyszenia Producentów Automatów Sprzedażowych, w 2017 roku na 23 osoby przypadał średnio jeden automat z przekąskami. W ciągu ostatnich kilku lat ta liczba najprawdopodobniej jeszcze bardziej wzrosła.
Co więcej, puszkowana kawa jest często bardzo przystępna cenowo, co dodatkowo zwiększyło jej popularność wśród pracowników fizycznych. Nawet dzisiaj cena większości puszkowanych kaw waha się od 120 do 150 jenów (0,92 do 1,15 dolarów amerykańskich).
Dane z badania przeprowadzonego w 2012 roku przez All Japan Coffee Association wykazały, że każda osoba w Japonii spożywa średnio 100 puszek kawy rocznie, przy czym najpopularniejszym wyborem są słodzone kawy mleczne. W ostatnich latach, w Japonii coraz bardziej popularna staje się również kawa czarna, flash brew oraz napoje na zimno, a także napoje niskocukrowe.


Popularyzacja puszkowanej kawy na świecie.
Od dziesięcioleci popyt na wygodę w branży kawowej stale rośnie, więc pojawienie się kawy w puszkach na zagranicznym rynku było tylko kwestią czasu.
Ze względu na bliskie sąsiedztwo Japonii, puszkowana kawa szybko zyskała popularność w innych krajach Azji Południowo-Wschodniej, takich jak Korea Południowa, Tajlandia, Singapur i Malezja.
W Stanach Zjednoczonych pierwszy komercyjnie udany napój kawowy read-to-drink (RTD) został wprowadzony na rynek pod koniec lat 90. Starbucks i PepsiCo nawiązały współpracę w celu opracowania butelkowanej wersji RTD Frappuccino, czyli mrożonej wersji napoju dostępnego w kawiarniach.
Napój w wersji RTD okazał się być niezwykle popularny. Szybko przyczynił się do napędzania innowacji na globalnym rynku kawy RTD. W 2007 roku illycaffé nawiązało współpracę z Coca-Colą, aby wprowadzić na rynek brytyjski serię napojów RTD illy Issimo.
W kolejnych latach Coca-Cola nawiązała również współpracę z kilkoma innymi sieciami kawiarni, w szczególności Costa Coffee i Dunkin’. Celem kooperacji było wprowadzenie na rynek wielu markowych produktów kawy RTD.

Kawa speciality w puszce.
Poza puszkowaną kawą segmentu komercyjnego, można również zauważyć coraz większą liczbę marek kawy speciality, które wypuszczają na rynek własne produkty kawowe RTD, w tym wersje w puszkach.
W ciągu ostatniej dekady na rynku pojawiły się między innymi puszkowane i butelkowane kawy wyprodukowane przez palarnie speciality, takie jak Blue Bottle, Stumptown i La Colombe.
Puszkowane kawy cold brew i napoje nitro cold brew są jednymi z najpopularniejszych wyborów wśród młodszych konsumentów. Dodatkowo w ostatnich latach w szerszym segmencie RTD pojawiła się pewna innowacja.
Na przykład w 2016 roku palarnia La Colombe wprowadziła na rynek napój Draft Latte z infuzją azotu. Już 18 miesięcy po wprowadzeniu produkt stanowił ponad 1% całkowitego rynku puszkowanej kawy w USA. To czyniło Draft Latte najszybciej zyskującym na popularności napojem RTD w kraju.
W ostatnich latach coraz popularniejsze stają się również napoje kawowe o różnych smakach oraz kawy na bazie mleka roślinnego. Powodem jest głównie popyt młodych konsumentów, pokolenia milenialsów i Z, na bardziej zrównoważone i zdrowe opcje ready-to-drink.
Marki mleka roślinnego, takie jak Minor Figures, Califia Farms i Oatly, również opracowały własne produkty kawowe. Wszystkie odniosły sukces na rynku międzynarodowym.

Jaka przyszłość czeka kawę w puszkach?
Jak łatwo zauważyć, wzrost na globalnym rynku puszkowanej kawy RTD nie wykazuje żadnych oznak spowolnienia. Nic nie wskazuje na to, że w najbliższym czasie miałoby się to zmienić.
Przez wzgląd na rosnący popyt na wygodę, zarówno w Japonii, jak i poza nią, kawa w puszkach najprawdopodobniej nadal będzie cieszyła się dużą popularnością i rosnącym popytem.
Na rynku międzynarodowym można również zaobserwować coraz większą liczbę produktów na bazie kawy speciality w wariancie ready-to-drink. Łatwo też o kawę w puszce na bazie mleka roślinnego. Przekrój dostępnych opcji jest właściwie większy niż kiedykolwiek.


Kluczem jest jakość.
W ostatnich latach jakość – obok wygody – stała się jasnym priorytetem wielu marek speciality, które promują i sprzedają kawowe produkty RTD.
Wcześniej puszkowana kawa była bardziej nowinką. Aktualnie wiele firm przykuwa dużą uwagę do tego, skąd pochodzi ich kawa i jak smakuje.
Opcji jest coraz więcej – w ciągle poszerzającej się ofercie kawy w puszkach znajdziemy wszystko od kawy flash brew z wysoko punktowanych ziaren z Etiopii, po kolumbijskie kawy mleczne na bazie mleka owsianego z dodatkiem cukru. Nie tylko pochodzenie i jakość kawy stały się ważniejsze – coraz więcej producentów zwraca też uwagę na sposób ekstrakcji. Wszystko po to, aby uwypuklić pełne spektrum smaków.
Dodatkowym czynnikiem wpływającym na rynek napojów kawowych ready-to-drink jest zwiększająca się świadomość konsumentów na temat zrównoważonych praktyk w branży kawowej.
Wykorzystanie wysokiej jakości, kawy o wiadomym pochodzeniu do produkcji kawy RTD pomaga informować konsumentów o sposobie pozyskiwania kawy, a także o konieczności uzyskiwania przez rolników wyższych cen.
Dzięki kilku japońskim firmom puszkowana kawa i napoje RTD stały się globalnym fenomenem.
Od skromnych początków w latach 60. XX wieku na całym świecie dostępna jest obecnie niewyobrażalna liczba rodzajów i odmian kawy w puszce – różniących się rozmiarami, smakami, pochodzeniem, rodzajami mleka i metodami parzenia.
Globalny rynek puszkowanej kawy RTD najprawdopodobniej nie przestanie rosnąć. Obecnie trudno jest przewidzieć, jak niegasnący popyt wpłynie na rynek kawy w puszkach. Jednak jedno jest pewne – czeka nas swego rodzaju transformacja.
Technologia potrzebna do produkcji tego typu napojów jest coraz bardziej dostępna i przystępna. Dodatkowo branża kawy speciality od jakiegoś czasu jest w stagnacji. Być może naturalnym następstwem obecnej sytuacji będzie zwiększająca się liczba rzemieślniczych produktów RTD, prosto od naszych lokalnych palarni? A może branża speciality odrzuci potrzebę konsumentów na prostotę i wygodę, zostając przy tradycyjnej kawie serwowanej w kawiarniach? Pozostaje nam czekać i zobaczyć jak postępujący trend wpłynie na sytuację na naszym kawowym rynku.