Kawa została po raz pierwszy sprowadzona przez holenderskich kolonizatorów, którzy zasadzili afrykańskie drzewa Arabika w 1696 roku. Kawa jest jedną z najstarszych uprawianych komercyjnie upraw Indonezji. Choroba rdzy ok. sto lat temu prawie unicestwiła drzewa kawowe. Teraz większość tego areału została zastąpiona odporną na choroby Robustą. Indonezyjska Robusta jest lekko ostra lub o posmaku dymu. Jeśli chodzi o Arabikę, Indonezja stanęła w obliczu ostrej konkurencji ze strony dostawców z Azji Południowo-Wschodniej, zapewniających lepszą jakość i musiała wymyślić inny plan gry – a mianowicie zapożyczenie z przeszłości, aby poprawić swoją przyszłość. Rząd rozpoczął ożywianie upraw Arabiki na posiadłościach pierwotnie założonych przez kolonizatorów na Jawie. Arabika uprawiana w dawnych holenderskich posiadłościach to ziarno innego koloru, w przeciwieństwie do wciąż przeważającej odmiany Robusty, a słowo „stary” wydaje się być używanym słowem przy opisywaniu lub nazywaniu go. „Old Government”, „Old Brown”, „Old Java” oznaczają Arabikę przechowywaną przez dwa lata lub dłużej. Po osiągnięciu dojrzałości ziarno staje się jasnobrązowe, traci nieco kwasowości i nabiera masy i słodyczy. Z tych trzech wyżej wymienionych ostatni był uważany za napój na poziomie “gourmet” aż do tuż po II wojnie światowej. Chociaż został wskrzeszony, czasami trudno go znaleźć.
Pierwotnie kawa była uprawiana na plantacjach, które znajdowały się głównie na Jawie, dobrze znanej ze swojej jakości. Od tego czasu ogromny wzrost gospodarczy i liczba ludności Jawy zmusił kawę w dużej mierze do przeniesienia się na Sumatrę i inne wyspy. W tym samym czasie większość uprawy kawy przeszła w ręce małych gospodarzy, która obecnie stanowi ponad 90 procent całkowitej produkcji.
Na Jawie Wschodniej nadal istnieje wiele dużych plantacji, które koncentrują się na produkcji zarówno Arabiki, jak i Robusty metodą mokrą. W Sulawesi najwyższą jakość Arabiki uprawia się w Centralnych Wyżynach Toradży. W północnej Sumatrze na wyżynach również produkuje się bardzo dobrą Arabikę, która jest również wykorzystywana głównie przez drobnych rolników.
Udział Robusty nadal stanowi nieco ponad 90 procent całości. Jednak nowe osiągnięcia koncentrują się na Arabice. Celem Indonezji jest zwiększenie produkcji do 30% całkowitej produkcji. Władze zamierzają utrzymać produkcję Robusty na obecnym poziomie, jednocześnie zachęcając drobnych rolników i plantacje do rozwijania obszarów nadających się do uprawy najwyższej jakości Arabiki. Już Toroja i dobrze znane kawy Mandheling i Lintong zyskały dobrą opinię i są dostępne w najlepszych cenach. Plony na tradycyjnych obszarach są nadal niskie w przeliczeniu na hektar, ale być może właśnie z tego powodu kawa zachowuje tak charakterystyczne cechy i jakość. Większość upraw jest tu naturalnie organiczna.
Naturalna jakość gleby, klimatu i środowiska Indonezji należy do najlepszych na świecie. Ponadto, dzięki swojemu dziedzictwu bycia jednym z pierwszych krajów produkujących, które ponad 200 lat temu eksportowały komercyjne ilości kawy do Europy, Indonezja ma wyraźną tradycję i wiedzę o kawie.
Kawy Gourmet są produkowane z plantacji położonych na wyżynach Jawy Wschodniej, Mandheling z Północnej Sumatry, kawa Toraja Kalosi z Południowego Celebesu oraz kawa Gayo Mountain z Aceh. Jednak trwające od dziesięcioleci bunty nękały prowincje Aceh i Irian Jaya, w których znajdują się wyżyny, i tym samym uniemożliwiły Indonezji zwiększenie produkcji kawy typu “gourmet”. Według Stowarzyszenia Eksporterów Kawy Indonezyjskiej (AEKI), obecnie tylko 10% całkowitej produkcji kawy to drogie ziarna arabiki. Kraj ten ma dwie interesujące cechy szczególne dotyczące jego azjatyckich sąsiadów: po pierwsze, ma wewnętrzny i zewnętrzny popyt na ziarno wysokiej jakości. Po drugie, konsumpcja wewnętrzna stanowi około połowy produkcji kraju. Indonezja ma 4 razy mniejszą populację niż Indie, ale konsumuje dwukrotnie więcej niż indyjski rynek. Indonezyjski rynek staje się coraz bardziej zorganizowany i powstaje więcej instytucji związanych z kawą, takich jak Indonezyjskie Stowarzyszenie Kawy Speciality.
Niezliczone wyspy i wulkany
Indonezja ma na swoim terytorium 17.504 wysp i wiele wulkanów. Wiele z nich z wulkanami, których popioły z erupcji zwiększają żyzność ziemi.