Jakie mleko najbardziej pasuje do kawy i co wybrać zamiast niego?
2025-08-05 11:52:00
Cappuccino tylko do śniadania, a wciąż - nosząc głęboko w sercu włoskie tradycje kawowe -
nie wypić smacznej, dyniowej latte chłodnym wieczorem, trochę szkoda. Dodawanie mleka
do filiżanki kofeinowego naparu, dla jednych jest pięknością, dla innych zaś szkaradą
(parafrazując słowa klątwy rzuconej na pewną księżniczkę o imieniu Fiona). Co człowiek, to
inne preferencje. Tym razem jednak sprawdźmy, dlaczego się decydujemy na dodatek mleka
do kawy.
Skąd pomysł na kawy z mlekiem?
Jednym z pierwszych osób pijących kawę z mlekiem był niejaki Johan Nieuhof, duński
ambasador urzędujący w Chinach. W trakcie jednej z podróży w 1660 roku, zauważył, jak
miejscowa elita wzbogaca napar herbaciany mlecznym dodatkiem. Eksperymentując z
ilością, Nieuhof przywiózł nowy zwyczaj do ojczyzny, zapoczątkowując trend, który - równie
szybko co entuzjastycznie - przyjął się w całej Europie.
Jakiś czas później, amerykański pisarz w swoich esejach z włoskich podróży, po raz
pierwszy użyje określenia „Caffe e latte”.
Dobrana para - mleko i kawa
Mleczny dodatek potrafi wzbogacić naszą kawę o kremowość, nadając bardziej wyczuwalną
cielistość napoju. Podkreśla wszystko to, co w dobrze zbalansowanym espresso być
powinno, a przede wszystkim - wydobywa jego słodycz. Jeśli chodzi o dodatek do przelewu -
również doda mu ciężaru body, ale też złagodzi wszelkie intensywne nuty smakowe. Tylko,
wszystko z umiarem - bo wyłagodzi się tak, że zostanie tylko wspomnienie o świeżo
zaparzonym dripie i kubek mleka. Poza tym - oczywiście - podnosi kaloryczność takiego
napoju, co często służy za „posiłkowe wsparcie” podczas zabieganych dni. Więcej o
kaloriach w kawie tutaj [0].
W menu kawiarni można zobaczyć szeroką ofertę kaw mlecznych. Zmieniają się w
zależności od sezonu, a lista pomysłów na niepowtarzalne kompozycje wciąż rośnie. Łączy
je na pewno jedno - każdy komponowany jest w sposób, aby najlepiej połączyć oba żywioły:
mleczny i kofeinowy. A czasem także i ten słodki.

Jakie mleko do kawy pasuje najbardziej?
Najlepsze mleko to takie, które pasuje nam pod względem dietetycznym i odpowiednio łączy
się z wybraną kawą. Jeśli chcemy uzyskać kremowe cappuccino, powinniśmy wybrać taki
napój, w którym łatwo uzyskać dobrą pianę. A gdzie lepiej szukać podpowiedzi, niż w
kawiarni właśnie.
Najczęściej używanym dodatkiem mlecznym w środowisku pracy przez baristów, jest to
pochodzenia zwierzęcego - krowiego. Jego skład chemiczny, prezentuje się następująco:
● białka - kazeina oraz białka serwatkowe (albuminy i immunoglobuliny),
● tłuszcze - nienasycone kwasy tłuszczowe,
● cukry - a dokładniej: laktoza,
● sole mineralne,
● witaminy.
Najważniejszą rolę w procesie spieniania odgrywają dwa składniki wymienione na początku:
białka i tłuszcze. Kazeina mówi o potencjale mleka do tworzenia piany, zaś serwatka
umożliwia jej stabilizację. Nienasycone kwasy tłuszczowe stanowią bazę odpowiednio
kremowej tekstury i cielistości mikropianki. To dlatego mleka w wersjach o obniżonej
zawartości tłuszczu, dają dużo piany, która dość szybko się rozprasza. Więcej o tajnikach
spieniania znajdziecie w tym wpisie [1].
Poza mlekiem krowim, w niektórych miejscach można spotkać także te pochodzenia
koziego, owczego, czy nawet wielbłądziego. Jeśli mają odpowiedni skład, będą pienić się
równie gładko, zaś różnice odnajdziemy w smaku. Kto chętny, niech próbuje. A kto nie może
- zaraz odkryje bogactwo świata roślin.
Jaki napój roślinny wybrać do kawy?
Napoje roślinne - w zależności od dominującego elementu nie-mlecznego, a także
producenta - mają różny skład i często są uboższe w białko oraz tłuszcze (porównując
względem mleka krowiego). Stąd, zyskujące popularność wersje „barista”. Mają one
podwyższoną zawartość składników odpowiadających za uzyskanie oraz utrzymanie
kremowej piany. W związku z tym, nie odstają niczym od mlek zwierzęcych, na co dowodem
mogą być - na przykład - zawody Best Barista Challenge. Wszystkie prowadzone tam
konkurencje, odbywają się z użyciem wyłącznie napojów roślinnych.
Na rosnącym rynku nie-mlek, dostępnych jest wiele napojów roślinnych, m.in.:
● owsiane - neutralne w smaku, rzadko się waży w kawie;
● grochowe (na bazie żółtego groszku) - neutralne i kremowe;
● sojowe - kremowe, może tworzyć „kluski” z piany oraz pozostawiać charakterystyczne uczucie ściągnięcia;
● kokosowe - słodki choć wcale nie kaloryczny, zazwyczaj ma intensywny kokosowy smak, który potrafi zepchnąć nuty kawowe na drugi plan;
● migdałowe - podobnie jak kokos, marcepanowe nuty mogą przyćmić smak kawy, za to
bardzo przyjemny w napojach na zimno;
● ryżowe - idealne dla unikających nabiału i orzechów, praktycznie się nie spienia
● kasztanowe,
● z orzechów macadamia,
● z orzechów nerkowca - z tych o bogatszej, gęstszej konsystencji;
● konopne,
● a także - z ziemniaka - dość neutralne, nieco skrobiowe w odczuciu;
Pamiętajmy też o wersjach „barista” oraz blendach różnych rodzajów roślin i orzechów.
Które z nich jest w takim razie zwycięzcą? Wszystko zależy od indywidualnego podejścia i
tego czego szukamy w takim dodatku. Jeśli ma dosłownie nie przeszkadzać kawie - nie
zgubić jej smaku, a głównie podbić kremowość - polecam sięgnąć po klasyki: soję, owies,
groszek czy - nowość na polskim rynku - ziemniak. Jeżeli zaś szukamy ciekawego dodatku,
który ma nie być tylko zamiennikiem mleka krowiego - śmiało sięgajcie po pozostałe z listy -
a nawet te poza nią.

Co dodać do kawy zamiast mleka?
Pozostając w świecie produktów mlecznych i ich roślinnych alternatyw, poza dodawaniem
samych nie-mlek do kawy, istnieją także inne opcje, równie warte odkrycia. Możemy pokusić
się o spróbowanie, np.:
● bitej śmietany - w popisowym espresso con panna lub po prostu dodane dla tej, jakże kusząco otulającej, kremowej słodyczy;
● lodów - klasyczne kawowy deser w postaci affogato;
● skondensowane mleko - dodane do espresso, stworzy popularną kawę po wietnamsku (ca phe sua nong);
● śmietanka - zmieszana z przyprawami korzennymi, podwójnie otuli w chłodne wieczory;
● jogurt - w sam raz na ciepłe dni, w postaci schłodzonego coffee lassi - waniliowe latte wyniesione na wyższy poziom orzeźwienia;
Dodatki do kawy mogą wzbogacić naszą sensoryczną przygodę - szukajmy takich połączeń,
które podkreślą naszą kawę, nie tłumiąc nic w zamian. Udanych podróży po mlecznej drodze!
またね、
問題
Kafejeto:
[0] Artykuł „2024 Kaloryczność kaw”
[1] Artykuł „2024 Jak spienić mleko”
[link: https://kafejeto.pl/blog/jak-spienic-mleko-do-kawy/]
Literatura:
[] Christine Cottrell, Perfect espresso: barista bible - second edition, Coffee Education Network, Australia 2013, s. 110
[] Anette Moldvaer, Coffee obsession, DK 2014, s. 48
[] Błażej Walczykiewicz, Barista poziom podstawowy, Coffee Support, Katowice 2020, s.81-86
Linki:
[] https://en.wikipedia.org/wiki/Milk_coffee
[] https://rozalicoffee.de/blogs/coffeeblog/milk-in-coffee-a-brief-history
[] https://www.bestbaristachallenge.pl/#o-konkursie
[] https://differencecoffee.com/en-eu/blogs/our-world/choosing-the-best-milk-for-coffee
[] https://beantale.com/blogs/coffee-journal/what-is-the-best-milk-alternative-for-coffee
[] https://twochimpscoffee.com/blogs/which-milk-is-best-for-coffee/
[] https://clivecoffee.com/blogs/learn/does-the-type-of-milk-you-use-matter
Autor}:Monika Tarasiuk